5 istotnych różnic między kredytem, a pożyczką
czyli czego w szkole Cię nie nauczą
Czy tego chcemy czy nie, to każdy z nas na bieżąco obraca się w świecie finansów.
Począwszy od regularnego korzystania z bankomatów, przelewów i płatności kartą, poprzez lokaty i debety, kończąc na takich produktach jak pożyczka na raty czy kredyt hipoteczny.
Jednak w całym tym natłoku rzadko zastanawiamy się nad definicją pewnych sformułowań.
Jak wynika z przeprowadzonej przez portal Zgaś Ryzyko sondy ulicznej wśród 150 osób, aż 39% pytanych nie potrafiło jednoznacznie wyjaśnić czym różni się kredyt od pożyczki.
Jednocześnie z pozostałych 61% ankietowanych, którzy lepiej się orientowali, aż 88% nie było w stanie wskazać 5 różnic pomiędzy pożyczką a kredytem.
Oznacza to, że zaledwie 11 osób z całej 150 osobowej grupy zdołało udzielić pełnej i prawidłowej odpowiedzi.
Dlatego też postanowiliśmy przybliżyć Państwu omawiane zagadnienie i dokładnie rozróżnić oba produkty.
Zapraszamy do lektury.
Biedny jest tylko ten, kto nie ma wiedzy.
Jakie są różnice?
5 najistotniejszych elementów:
Zgodnie z obietnicą przedstawiamy najbardziej kluczowe elementy odróżniające kredyt od pożyczki.
- Prawo do udzielania danego zobowiązania
- Cel na jaki pieniądze mogą zostać wykorzystane
- Regulacje prawne mające zastosowanie
- Sposób zawierania umowy
- Koszty powiązane z całą procedurą
W kolejnych częściach artykułu omówimy każdy z podpunktów bardziej szczegółowo.
1. Prawo do udzielenia
Kredyt tylko od banku – Pożyczka od każdego:
Prawo bankowe mówi, że tylko instytucje uprawnione do wykonywania czynności bankowych mogą udzielać kredytów.
Osoba fizyczna, firma pozabankowa, lombard czy np. giełda papierów wartościowych nie posiadają prawa do działalności bankowej. Tym samym, kredytu nie udzielą.
Inaczej sprawa ma się z pożyczką – tą może udzielić niemal każdy. Istnieje tylko jedno ograniczenie – pieniądze przeznaczone na pożyczkę muszą pochodzić z własnych środków, więc nie mogą być własnością osoby postronnej.
2. Cel przeznaczenia
Kredyt na konkretny cel – Pożyczka na cokolwiek:
Kredyt to tzw. “umowa celowa”, a więc pozyskane w ramach kredytu pieniądze mają służyć konkretnemu przeznaczeniu, który zostaje zawarty w umowie i musi być przestrzegany.
Ponadto, bank może skorzystać z prawa do kontroli i sprawdzić czy aby na pewno środki są właściwie wykorzystywane.
Wyjątkiem od tej zasady jest kredyt konsumpcyjny (np. w postaci karty kredytowej, debetu na koncie), który można wydać według własnych upodobań, bez uprzedniego informowania o tym przedstawiciela banku.
Pożyczka rządzi się innymi prawami, znacznie bardziej luźnymi.
Przede wszystkim nie jest istotne na co pożyczkobiorca przeznaczy gotówkę, a pożyczkodawca nie jest uprawniony do kontrolowania sposobu wydatkowania środków.
Od tej zasady oczywiście istnieje wyjątek, którym jest możliwość zawarcia dodatkowego zapisu w umowie, na mocy którego cel pożyczki musi zostać wskazany. Podobny zapis nie jest jednak wykorzystywany w zdecydowanej większości przypadków.
3. Regulacje prawne
Zarówno kredyt jak i pożyczka są regulowane przez prawo
Prawo bankowe czuwa nad tym w jaki sposób i przez kogo mogą być udzielane kredyty. Art. 5 tego prawa jasno wskazuje, że udzielenie kredytu to “czynność bankowa”.
Dalsze zapisy określają kredyt jako zobowiązanie się banku do przekazania kredytobiorcy określonej kwoty pieniędzy na wskazany cel. Jednocześnie kredytobiorca zostaje zobowiązany do wykorzystania pożyczonej kwoty na obrany cel oraz do zwrotu kwoty kredytu wraz z odsetkami i prowizją, w umówionym czasie i na ustalonych warunkach.
Co więcej, banki nie mogą szastać kredytami na lewo i prawo. Każdy potencjalny kredytobiorca musi zostać najpierw wnikliwie prześwietlony w kontekście zdolności kredytowej.
Regularnie pojawiającym się pytaniem wśród osób zainteresowanych pożyczeniem pieniędzy z banku jest “ile trzeba mieć punktów w BIK aby otrzymać kredyt?“.
Typowa pożyczka podlega pod zapisy Kodeksu Cywilnego, gdzie w art. 720 par. 1 określona jest jako przeniesienie kwoty pieniędzy (lub rzeczy oznaczonych co do gatunku) na własność pożyczkobiorcy, który zobowiązuje się do oddania przedmiotu pożyczki w tej samej kwocie/formie/jakości.
Udzielając pożyczkę, nie ma obowiązku weryfikowania historii kredytowej pożyczkobiorcy. Nawet pozabankowe firmy pożyczkowe potrafią przyznawać chwilówki bez baz osobom z zadłużeniem, nie sprawdzając BIK, KRD ani BIG.
4. Zawierana umowa
Zawarcie umowy ustne czy pisemne
W przypadku kredytów istnieje obowiązek zawierania umów pisemnych – forma ustna nie będzie wiążąca i tym samym prawnie nieważna.
Przedmiotem umowy kredytu mogą być tylko pieniądze.
Na umowie koniecznie muszą znaleźć się: kwota kredytu, okres spłaty, wysokość oprocentowania, suma prowizji, koszt całkowity.
Zawarcie umowy pożyczki nie wymaga formy pisemnej, choć jest to najbardziej rozsądne podejście i przy kwotach powyżej 500 zł zdecydowanie zalecane.
Sporządzenie pisemnej wersji umowy pożyczki jest o tyle istotne, że w przypadku sporu co do zwrotu pieniędzy, możliwe będzie przedstawienie dokumentu do wglądu sądu.
5. Koszty pożyczenia
Kredyt zawsze kosztuje – Pożyczka może być bezpłatna
Zawarcie umowy kredytu zawsze wiąże się z kosztami takimi jak odsetki, prowizja, czasem ubezpieczenie.
Bank może także zażyczyć sobie zabezpieczenia pieniędzy, np. w formie zastawu hipoteki lub w innej, którą uzna za wartościową.
Z pożyczkami jest inaczej. Zarówno pożyczając od osoby fizycznej jak i od firmy pożyczkowej, obie strony mogą ustalić, że będzie to pożyczka za 0 zł.
Warto wiedzieć, że w sektorze pozabankowym udzielanie darmowych pożyczek to już niemalże standard, którego oczekują nowi klienci.
AUTOR: Piotr Szula