Krajowy Rejestr Długów – jak działa KRD?
czym jest ta instytucja i jakie pełni funkcje?
KRD czyli Krajowy Rejestr Długów jest najstarszym działającym w Polsce Biurem Informacji Gospodarczej. Początki działalności KRD datują się jeszcze na rok 2003, co oznacza, że biuro to działa już od ponad 15 lat.
KRD często bywa uważane przez konsumentów po prostu za kolejny odpowiednik BIK, co nie jest założeniem zgodnym z rzeczywistością. Zarówno bowiem cele istnienia, jak też zakres działalności dość wyraźnie różnią się w przypadku obu tych biur.
Co oczywiste, wpisu do KRD obawiają się najbardziej osoby korzystające z kredytów bankowych, zakupów ratalnych oraz zadłużeni w pożyczce pozabankowej.
Warto jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że celem istnienia Krajowego Rejestru Długów jest gromadzenie informacji o różnych rodzajach zadłużeniach, a nie jedynie tych, które powstały na skutek umowy pomiędzy konsumentem, a podmiotem udzielającym pożyczki/kredytu.
- Co warto widzieć na temat KRD?
- Za co można zostać wpisanym do centralnego rejestru długów?
- Jak sprawdzić czy jestem w KRD i jak usunąć wpis?
Gdyby pieniądze umiały mówić, najczęściej mówiłyby „żegnam”.
Czym jest i jak działa KRD?
Czym jest i jak działa KRD?
Jak już sama nazwa sugeruje, Krajowy Rejestr Długów jest biurem gromadzącym szerokie spektrum danych dotyczących wszelkiej maści zadłużenia. W KRD widnieją informacje zarówno na temat długów osób fizycznych, jak też przedsiębiorstw.
Wynika to z odmiennej, niż na przykład w przypadku BIK-u, filozofii oraz celów działania. O ile Biuro Informacji Kredytowej w założeniu miało służyć regulacji oraz systematyzacji sektora kredytowo-pożyczkowego, o tyle KRD jest po prostu swoistym “spisem dłużników”.
Dostępność szerokiego spektrum informacji na temat długów ma służyć firmom z różnych sektorów w celu łatwiejszej weryfikacji wiarygodności finansowej potencjalnych klientów lub kontrahentów.
Podobnie jak Biuro Informacji Kredytowej, KRD gromadzi zarówno dane negatywne jak i pozytywne.
Jak wiadomo, raporty BIK zawierają informacje zarówno na temat spłaconych, zaległych jak i aktywnych zobowiązań finansowych, na podstawie czego wyliczana jest ocena punktowa (scoring BIK). W tym zakresie działalność Krajowego Rejestru Długów jest jednak znacznie węższa. Przede wszystkim, KRD nie wylicza scoringu, który mógłby służyć bankom lub firmom pożyczkowym jako podstawa dla oceny zdolności kredytowej klienta.
Znaczenie mają jedynie negatywne informacje zawarte w bazie KRD.
Informacje na temat spłaconych zobowiązań, nawet jeżeli będą widoczne np. dla banku czy firmy pożyczkowej online, najpewniej w ogóle nie zostaną wzięte pod uwagę.
To właśnie z tego powodu dla banków oraz największych instytucji pożyczkowych “podstawową” bazę stanowi BIK, który dostarcza nie tylko informacji na temat zaległych oraz aktywnych zobowiązań, ale również przedstawia pożyczkodawcy ocenę punktową klienta.
Czy jednak oznacza to, że KRD jest biurem mniej istotnym, niż BIK? W odniesieniu do sektora bankowego: z całą pewnością tak. Jednak część pozabankowych instytucji pożyczkowych w ogóle nie współpracuje z BIK, preferując właśnie KRD.
Za co trafię do KRD?
Za co i w jaki sposób można trafić do KRD?
W przypadku KRD mamy do czynienia z bazą uwzględniającą właściwie wszystkie możliwe rodzaje zadłużenia. Aby móc znaleźć się w KRD muszą zostać łącznie spełnione następujące warunki:
- 1. Całkowita wartość przedawnionego zobowiązania musi wynosić co najmniej 200 zł dla osób fizycznych oraz co najmniej 500 zł dla firm.
- 2. Zadłużenie musi być skutkiem stosunku prawnego, a więc powstać w oparciu o umowę cywilnoprawną (nie można wpisać do KRD np. znajomego, który nie oddał nam 500 zł, chyba że sporządzono umowę dla takiej pożyczki)
- 3. Wpis do KRD może zostać dokonany po upłynięciu co najmniej 14 dni od momentu, w którym wierzyciel poinformował dłużnika o zamiarze wpisania jego danych do bazy Krajowego Rejestru Długów
Co bardzo ważne, jeżeli wierzyciel (kto to jest wierzyciel?) nie spełnił któregoś z powyższych warunków, wpis do KRD został dokonany bezprawnie, co oznacza, że dłużnik będzie miał prawo np. wystąpić przeciwko wierzycielowi z pozwem sądowym. W przypadku spłaty zobowiązania wierzyciel ma natomiast prawny obowiązek w przeciągu 14 dni.
Jakie rodzaje zadłużeń kwalifikują dłużnika do wpisu w KRD?
Lista jest naprawdę długa i obejmuje między innymi zaległe zobowiązania powstałe z tytułu:
- 1. Kredytów, pożyczek lub zakupów ratalnych
- 2. Mandatów
- 3. Zaległych rachunków za prąd lub wodę
- 4. Zaległych rachunków za telefon, internet lub inne usługi
- 5. Zaległości czynszowych
- 6. Zaległych opłat administracyjnych
- 7. Zaległych alimentów
Co bardzo ważne, wpisu do KRD może dokonać właściwie każdy. W niektórych przypadkach będzie to co najwyżej bardziej skomplikowane, ponieważ wierzyciel będzie musiał dysponować tytułem wykonawczym wydanym przez Sąd.
Tym niemniej, nie należy jednak łudzić się, że wpisów do Krajowego Rejestru Długów dokonują jedynie banki lub firmy pożyczkowe. Do KRD możemy zostać wpisani bez problemu także przez operatora sieci komórkowej, spółdzielnię mieszkaniową, a nawet urząd gminy.
Przedawnienie w KRD
Zobowiązania przedawnione w KRD
Konsumenci często są zaskoczeni znajdując w bazie Krajowego Rejestru Długów informacje na temat zobowiązań, które zgodnie z prawem uległy przedawnieniu.
Jest to sytuacja szczególnie skomplikowana, dlatego postarajmy się ją wyjaśnić. Artykuł 17 § 2 KC precyzje że
po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba, że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.
Co to oznacza?
Dłużnik w toku postępowania sądowego ma prawo odmowy spłaty długu, który zgodnie z prawem uległ przedawnieniu. Co więcej, Sąd musi przyjąć tę argumentację.
Warto przeczytać » Jak podnieść zarzut przedawnienia?
Oznacza to, że zobowiązanie przedawnione nie musi zostać spłacone przez dłużnika. Należy jednak mieć świadomość, że w tej sytuacji zadłużenie bynajmniej nie przestaje istnieć.
Prawo wyodrębnia kategorię tzw. zobowiązania naturalnego, które jak najbardziej może być widoczne w KRD oraz wpływać na ocenę zdolności kredytowej, pomimo że nie mamy prawnego obowiązku spłaty takiego długu.
Co można zrobić w tej sytuacji, aby usunąć wpis z KRD dotyczący przedawnionego długu? Jedyną opcją jest spłata zobowiązania lub ewentualnie dogadanie się z wierzycielem. W innym wypadku informacja nt. przedawnionego długu będzie widoczna w bazie KRD.
Sprawdzenie i usunięcie wpisu
Jak sprawdzić swoje dane w KRD?
Aby pobrać raport na swój temat z bazy Krajowego Rejestru Długów w pierwszej kolejności należy założyć profil na witrynie internetowej KRD. Następnie, po uzupełnieniu danych oraz ich weryfikacji, będziemy mieli możliwość pobrania szeregu raportów.
Standardowy raport Verdict jest darmowy. Rozszerzona wersja tego raportu to natomiast koszt 9 zł. Na stronie KRD możemy pobrać również raporty z Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor oraz ERIF (koszt dla każdego z raportów to 24,39 zł).
Warto pamiętać, że regularne pobieranie raportów KRD to ważna metoda w zakresie kontroli, czy nie doszło do wyłudzenia pożyczki lub kredytu na nasze dane. KRD jest w tym zakresie tym bardziej istotne, że nie wszystkie instytucje pożyczkowe współpracują z BIK, przez co same raporty, a nawet zestaw alertów BIK mogą okazać się zabezpieczeniem niewystarczającym.
Jak usunąć wpis z KRD?
Nie istnieje żadna metoda “czyszczenia” KRD. Jedyną możliwością usunięcia negatywnego wpisu na nasz temat jest spłata całości zaległego zobowiązania. Nawet przedawnienie się długu nie sprawi, że zniknie on z bazy Krajowego Rejestru Długów. Pamiętajmy również, że wierzyciel ma prawny obowiązek dokonywania aktualizacji informacji na nasz temat, np. w przypadku, kiedy dokonaliśmy spłaty części zobowiązania.
Pożyczki bez KRD
Sektor pozabankowy jest już na tyle rozbudowany, że niektóre z podmiotów poluzowały zasady weryfikacji i przyznawania pożyczek. W swojej strategii biznesowej uwzględnili możliwość przyznania pożyczki bez sprawdzania w rejestrze dłużników KRD. Oczywiście nie oznacza to, że inne procedury weryfikacji także będą pominięte. Pożyczkobiorca musi liczyć się z faktem, że pomięcie sprawdzania jednej bazy będzie najprawdopodobniej skutkowało analizą pozostałych baz oraz / lub innych parametrów mających znaczenie w określaniu zdolności kredytowej.